ไม่เพียงให้ความสดชื่น สร้างความผ่อนคลาย “ต้นไม้” ยังมีความโดดเด่นอีกหลายด้าน ทั้งความสวยงามของใบไม้ ดอกไม้ที่มีสีสันสวย รวมถึงชื่อไพเราะ ความหมาย “มงคล”เทศกาลแห่งความสุข “ปีใหม่” ที่กำลังจะมาถึง หนึ่งในสื่อแทนความระลึกถึงกัน ต้นไม้ เป็นอีกไอเดียของขวัญที่ได้รับความนิยม อาจารย์พิศาล ตันสิน อาจารย์ประจำสาขาวิชาเทคโนโลยีภูมิทัศน์ คณะเทคโนโลยีการเกษตร มทร.ธัญบุรี ให้ความรู้หลายมิติเกี่ยวกับต้นไม้ ทั้งให้ไอเดียของขวัญกระเช้า “พืชผักสวนครัว” ซึ่งครบด้วยความสวยงามและดีต่อสุขภาพว่าแต่เดิมเมื่อถึงช่วงเทศกาลปีใหม่ นอกจากของขวัญที่เป็นขนมมงคล ของใช้ ฯลฯ ระยะหลังมานี้จะเห็นของขวัญประเภทต้นไม้เพิ่มมากขึ้น ทั้งในรูปแบบไม้กระถางและการจัดกระเช้า ตกแต่งสวยงามในภาชนะดีไซน์สวยแปลกตา ไม่ว่าจะเป็นขวดแก้ว ถุงผ้า ฯลฯ ขณะที่ต้นไม้ก็มีหลายขนาด นับแต่เล็กจิ๋วไปถึงไม้ขนาดใหญ่ที่เข้ากันกับภาชนะ
“ต้นไม้ที่นำมามอบให้แก่กัน ไม่ว่าจะจัดแต่งในกระถาง หรือ กระเช้า ต้นไม้จะมีชื่อไพเราะ ความหมายเป็นมงคลซึ่งหลากหลายชนิดก็เป็นที่นิยมมายาวนาน อย่างเช่น วาสนา โกศล แก้ว กวนอิม กล้วยไม้ พุด พืชตระกูลส้ม ฯลฯ ขณะเดียวกันก็มีต้นไม้ใหม่เพิ่มเข้ามา อย่างกลุ่ม แก้วกาญจนา หรืออโกลนีมา และยังมี อโกลนีมาลูกผสม ซึ่งก็จะมีการตั้งชื่อใหม่ ๆ ออกมามาก อย่างเช่น สุขสมใจปอง แก้วสารพัดนึก พาร่ำรวย เพชรน้ำหนึ่ง แสงเงินแสงทอง ฯลฯ โดยไม้มงคลที่นำมามอบให้กันมีทั้งไม้ยืนต้น ไม้พุ่มขนาดเล็ก”
นอกจากชื่อไพเราะ ความหมายดี อาจารย์พิศาลให้มุมมองการมอบต้นไม้เป็นของขวัญอีกว่า ไม้กลุ่มนี้มีสีสันสวยงาม สามารถใช้ประดับตกแต่งอาคาร จัดวางให้ความร่มรื่นภายในอาคาร ทั้งยังนำไปตั้งโต๊ะทำงาน จัดวางภายในห้องรับแขก มุมต่าง ๆ ได้ดี เป็นไม้รำไรเข้ากับสภาพแสง ที่สำคัญสามารถขยายพันธุ์ง่าย ต้นไม้หลายชนิดจึงเป็นที่สนใจ มอบให้แก่กันในโอกาสพิเศษต่าง ๆ
“กลุ่มไม้ฟอกอากาศ ก็เป็นที่สนใจ มีหลากหลายชนิด อย่างเช่น ไทรใบซอ ยางใบซอ ไทรใบสัก ใบของต้นไม้มีความสวยงาม ปลูกไว้ภายในอาคาร ตกแต่งสถานที่เพิ่มความเขียว ความสดชื่นได้ดี ส่วน งาช้าง ต้นไม้ชนิดนี้ยังเป็นที่สนใจในต่างประเทศ นอกจากมอบให้แก่กันเป็นต้นเดี่ยว ๆ ปลูกรวมกันหลายต้นในกระถางเดียวกัน ต้นไม้ชนิดนี้สามารถนำมาถักสาน ไขว้สลับ เพิ่มความสวยงามต่างไปจากรูปแบบเดิม”
อย่างไรก็ตามก่อนมอบต้นไม้เป็นของขวัญจะต้องมีความเข้าใจกับพืชชนิดนั้น ๆ ทั้งนี้เพื่อให้ไม้มงคลงอกงามเติบโตต่อไปได้ยาวนาน อาจารย์พิศาลให้ความรู้เพิ่มว่า ต้นไม้ทุกชนิดต้องได้รับการดูแล มีการตัดแต่งที่เหมาะสม รวมถึงได้รับธาตุอาหารที่เพียงพอ อย่างเช่น พืชตระกูลส้ม เป็นไม้กลางแจ้ง หากปลูกเลี้ยงในอาคารก็ควรนำต้นไม้ออกมาให้ได้รับแสงบ้าง เช่นเดียวกับต้นไม้ที่ปลูกเลี้ยงภายในอาคารทุกชนิด อย่างน้อยนำออกมาสัปดาห์ละครั้ง และเมื่อนำออกมารับแสงจะต้องค่อยเป็นค่อยไป เพื่อให้ต้นไม้ได้ปรับตัว
“การสังเคราะห์แสงของพืชต้องการแสงแดด หากอยู่ในร่มนาน ๆ เซลล์ใบพืชจะอ่อนแอ การนำออกมารับแสงจึงต้องค่อยเป็นค่อยไป อย่างเช่น ตากแดดอ่อน ๆ ในช่วงเวลาเช้า จากนั้นค่อยนำกลับปลูกเลี้ยงต่อในอาคาร ในบ้าน ขณะที่การได้รับน้ำที่เพียงพอก็มีความสำคัญ ทั้งนี้ต้นไม้แต่ละชนิดต้องการน้ำต่างกันจึงควรหมั่นสังเกต เช่นเดียวกับดินที่ใช้ปลูก ควรเป็นดินที่มีคุณสมบัติระบายน้ำได้ดี”
ต้นไม้ในกลุ่มเดียวกันนี้ยังมีอีกหลายชนิดอย่างเช่น ลิ้นมังกรเฟิร์น โดยนอกจากมีสีสันหลายโทนความเขียว เฟิร์นยังมีใบสวยต่างกัน ขณะที่ไม้ในกลุ่ม หมาก ก็มักนำมามอบเป็นของขวัญแทนความระลึกถึงกัน เป็นทั้งไม้มงคลและไม้ที่ช่วยฟอกอากาศและอยู่ภายในอาคารได้ดี
นอกจากภาชนะรูปแบบกระถาง ยังมีต้นไม้อีกหลายชนิดที่นำมาจัดแต่งเป็นองค์ประกอบ นำมาจัดจำลองบรรยากาศสวนสวย ๆ ซึ่งก็มีหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็น พลูทอง เศรษฐีเรือนนอก แก้วสารพัดนึก ฯลฯ ก็ล้วนแต่มีชื่อความหมายที่ดี ส่วนถ้าเลือกต้นไม้แล้วนำมาจัดมอบให้ผู้รับด้วยตนเอง ยิ่งสร้างความประทับใจ เป็นของขวัญที่มีความสวยงามเฉพาะตัว
“รูปแบบการจัด สามารถสร้างสรรค์ได้หลากหลาย อย่างเช่น จัดใส่ตะกร้า ซึ่งออกแบบให้เห็นความสวยงามของต้นไม้ได้โดยรอบ 360 องศา หรือจัดให้เห็นด้านเดียว 90 องศา เบื้องต้นของการจัดควรมีไม้ประธานนำสายตา มีไม้รองแบ่งระยะให้มีขนาดลดหลั่นกันเพื่อให้มีมิติ ส่วนต้นไม้ควรเลือกเป็นกลุ่มเดียวกันโดยอยู่ในร่มได้ดี ซึ่งก็มีให้เลือกและนำมาจัดแต่งได้หลายชนิด”
สำหรับต้นไม้ต้นเล็ก ๆ ที่เหมาะต่อการนำมอบเป็นของขวัญ ตั้งประดับโต๊ะทำงาน โต๊ะอ่านหนังสือในพื้นที่ที่จำกัด อาจารย์พิศาล แนะนำว่า เฟิร์นข้าหลวงต้นเล็ก ๆ พลูต่าง ๆ แคคตัส บีโกเนีย ฯลฯ ส่วนหนึ่งนี้ก็เป็นที่นิยม สร้างสีสันให้ความผ่อนคลาย ทั้งยังมีสีสันสวยๆให้ชื่นชม โดยเฉพาะแคคตัส
“ต้นไม้ที่ปลูกเลี้ยงภายในอาคาร ถ้าจะให้มีความสวยงามต่อไปนาน ๆ สิ่งสำคัญที่กล่าวมาคือการดูแลด้วยความเข้าใจ โดยเฉพาะไม้ดอกจะมีความต่างจากไม้ใบ การจัดวางต้นไม้ภายในบ้าน ในอาคารจึงต้องมี 3 ชุด อย่างเช่น ต้นวาสนา เมื่อปลูกเลี้ยงในอาคารครบสัปดาห์ควรหมุนเปลี่ยน นำต้นไม้มารับแสงพักฟื้นและแทนด้วยชุดใหม่ พอครบระยะก็นำชุดใหม่มาแทนที่ สลับสับเปลี่ยนกันไปก็จะช่วยให้ต้นไม้สวยงามเสมอ ไม่ทรุดโทรม ส่วนระยะเวลาการเปลี่ยน ก็แล้วแต่ความเหมาะสมของแต่ละสถานที่”
กล้วยไม้ ก็เช่นกันนำมาจัดแต่งได้หลากหลายไม่ว่าจะจัดใส่ตะกร้าดีไซน์สวย ๆ ใส่กระถาง หรือแจกัน ฯลฯ เป็นอีกหนึ่งของขวัญที่มอบให้กันในโอกาสพิเศษต่าง ๆ กล้วยไม้ในกระเช้าที่ได้รับมอบหลังจากนั้นอาจนำไปขยาย นำไปปลูกที่ต้นไม้ โดยถ้าจะผูกมัดกับต้นไม้ หรือใส่ภาชนะแขวน แนะนำให้หันไปทางทิศตะวันออก ต้นไม้จะได้รับแสง เติบโตงอกงามได้ดีกว่าทางทิศตะวันตก อย่างไรก็ตามต้องไม่ละเลยการรดน้ำ และได้รับปุ๋ยธาตุอาหารที่เพียงพอต่อความต้องการของต้นไม้
นอกจากนี้ “ผัก” อีกหลายชนิดสามารถนำมาจัดกระเช้า มอบเป็นของขวัญปีใหม่ส่งต่อความสุขได้อีกด้วย การจัดกระเช้าสามารถสร้างสรรค์ได้หลากหลาย เลือกพืชผักได้ทั้งรูปแบบ ผักสวนครัว เครื่องเทศ หรือเพิ่มสีสันด้วยผลไม้ ดอกไม้ ฯลฯ เป็นอีกหนึ่งของขวัญที่น่าประทับใจ
อีกทั้งพืชผักจากกระเช้าของขวัญหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็น ผักสวนครัว พืชสมุนไพร ยังสามารถนำไปเพาะขยายต่อได้ อย่างเช่น ขิงข่า กะเพรา ผักชี พริก ฯลฯ ให้ประโยชน์ทั้งในด้านอาหารและนำมาตกแต่งประดับสวน สร้างความรื่นรมย์และสร้างสุขภาพดีได้ง่าย ๆ ใกล้ตัว
อาจารย์พิศาลทิ้งท้ายอีกว่า ต้นไม้ที่นำมามอบให้แก่กันไม่ว่าจะเป็นพืชผัก หรือไม้ดอก ไม้ประดับชื่อไพเราะ มีความหมายมงคล ต้นไม้ทุกต้นมีความสำคัญสร้างความสุข ความเบิกบาน ทั้งยังเป็นอีกไอเดียของขวัญที่เชื่อมโยงถึงการดูแลธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม
เป็นสื่อแทนการระลึกถึงกันในช่วงเวลาแห่งความสุข “ปีใหม่” ที่กำลังจะมาถึงได้สมบูรณ์.
“สวยงามในภาชนะดีไซน์สวยแปลกตา”