สยามรัฐ ฉบับวันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2563
ชลธิชา ศรีอุบล / มทร.ธัญบุรี
‘ผ้าใยกล้วยบัวหลวง การทอเส้นใยกล้วยและเส้นใยอื่น ทอผ้าโดยใช้กี่กระตุก 2 ตะกอ 4 ตะกอ 6 ตะกอ ควบด้วยเส้นด้านพุ่ง 4 เส้น ต่างสีสันกันพุ่งไปมา ทำให้เนื้อผ้ามีความพิเศษ มีผิวสัมผัสและน้ำหนักเบา คล้ายผ้าขนสัตว์ ทำให้สวมใส่สบาย’ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สาคร ชลสาคร คณบดีคณะเทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธัญบุรีเจ้าของผลงานและหัวหน้างานวิจัย เล่าให้ฟังถึงผ้าใยกล้วยบัวหลวง สินค้าโอทอป จังหวัดปทุมธานี งานวิจัยต่อเนื่องที่สร้างความยั่งยืนให้กับวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านแสงตะวัน ณ ศูนย์ส่งเสริมอาชีพ วัดไก่เตี้ยจังหวัดปทุมธานี
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สาคร ชลสาครบอกว่า ปัจจุบันผ้าใยกล้วยบัวหลวง(BUALUANG-BananaFabric) เป็นผ้าประจำจังหวัดปทุมธานี ซึ่ง ดร.พินิจ บุญเลิศผู้ว่าราชการจังหวัดปทุมธานี ในตอนนั้น ให้เกียรติตั้งชื่อให้กับผ้าเส้นใยกล้วยว่า ‘ผ้าใยกล้วยบัวหลวง’ เมื่อปี 2561 ได้เข้ามายังพื้นที่โครงการการพัฒนาระบบการจัดการเชิงพื้นที่ด้วยการใช้นวัตกรรม : เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการของเสียและสร้างมูลค่าเพิ่มของผลิตภัณฑ์ในเขตพื้นที่จังหวัดปทุมธานี ได้รับ
งบประมาณสนับสนุนจาก สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี วิจัยการพัฒนาเส้นใยกล้วยในงานแฟชั่นเครื่องแต่งกายและเคหะสิ่งทอเนื่องจากต้นกล้วยหอมทองและต้นกล้วยน้ำว้าเหลือทิ้งหลังจากเก็บเกี่ยวผลผลิต จำนวน30,000 ตันต่อปี
โดยการ “นำกาบและก้านในกล้วย” มาปั่นเป็นเส้นด้าย ซึ่งเส้นใยกล้วย มีคุณสมบัติเด่นในด้านความแข็งแรง และเงามัน สามารถขึ้นรูปเป็นเส้นด้าย นำมาต่อยอดทอเป็นผืนผ้าและผลิตเป็นผลิตภัณฑ์เครื่องแต่งกายและเคหะสิ่งทอ ถ่ายทอดองค์ความรู้ให้แก่กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแม่บ้านแสงตะวัน และเข้ามาพัฒนาลวดลายของผ้าใยกล้วยอย่างต่อเนื่องยกตัวอย่างเช่น ผ้าใยกล้วยยกดอก ซึ่งปัจจุบันต้องการสร้างอัตลักษณ์ลวดลาย ที่เกิดจากภูมิปัญญา วัฒนธรรมท้องถิ่นของตัวเอง ลวดลายให้กับทางกลุ่มกำลังพัฒนาลวดลายหางไก่ หางไก่เตี้ย เนื่องด้วยทางศูนย์อยู่ภายใต้วัดไก่เตี้ยและพัฒนาเส้นดายให้แข็งแรง สามารถเป็นเส้นด้ายยืนได้อีกด้วย
นางสาวบุญนภา บัวหลวง ประธานวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านแสงตะวัน เล่าว่าผ้าใยกล้วยบัวหลวงได้รับความสนใจจำนวนมาก ด้วยลูกค้าสามารถออกแบบเองได้ สั่งสีและสั่งลาย ตลอดจนสั่งตัดเย็บเป็นเสื้อผ้าหมวก กระเป๋า ได้ทั้งเสื้อผ้าสตรี บุรุษ และเด็ก หรือลูกค้าต้องการผ้าผืน ผ้าขาวม้า ทางกลุ่มมีจำหน่าย ภูมิใจที่ทางกลุ่มสามารถทอผ้าได้เองโดยไม่ต้องสั่งซื้อจากท้องตลาด สร้างรายได้ให้กับคนในชุมชน ทางจังหวัดได้ให้การสนับสนุนด้านงบประมาณ ปัจจุบันมีกี่ทอผ้ามาจำนวน 6 ตัว ให้กับทางกลุ่ม สำหรับลูกค้าที่สนใจเข้ามาเยี่ยมชม กระบวนการทอผ้าใยกล้วยได้ ที่วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านแสงตะวัน ณ ศูนย์ส่งเสริม อาชีพวัดไก่เตี้ย อำเภอสามโคก จังหวัดปทุมธานี ซึ่งทางกลุ่มมีการทอผ้าทุกวัน
นางน้อย เพิ่มผลมงคล สมาชิกวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านแสงตะวัน เล่าว่า ช่วงโควิดที่ผ่านมา มีผลกระทบกับโรงงาน โรงงานจึงจ้างออกจากงาน มีเพื่อนในกลุ่มชวนให้มาทอผ้ากับทางศูนย์ ซึ่งป้ามาได้2เดือนแล้วช่วงแรกๆที่มาทอได้ไม่เยอะ 1 เมตร ต้องใช้เวลาถึง 3 วัน แต่ปัจจุบันชำนาญแล้ว โดยทางศูนย์จ้างเมตรละ 100 บาท 1 เดือนได้ประมาณ 1 ม้วน ม้วนประมาณ 40-50 เมตรได้เงินม้วนละ 4,000-5,000 บาท
วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านแสงตะวันมีจุดแข็งมากกว่ากลุ่มอื่นๆ ถูกพัฒนาขึ้นโดยนักวิจัยที่สนใจเส้นใยธรรมชาติ และจังหวัดปทุมธานี ผ้าใยกล้วยบัวหลวง โอทอป จ.ปทุมธานี “รักษ์โลก-ใส่สบาย-สร้างรายได้แก่ชุมชน” ผู้สนใจผ้าใยกล้วยบัวหลวง สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่นางสาวบุญนภา บัวหลวง โทร.09-4438-6587
